News

Fuchs – Clarinet Chamber Music

Fuchs: Clarinet Chamber Music

© Harry-Imre Dijkstra, september 2021

Fuchs – Clarinet Chamber Music

(G.F.) Fuchs: Trio nr. 2 (twee klarinetten, viool) - Trio nr. 3 (drie klarinetten) - Trio nr. 5 (twee klarinetten, fagot) - Duo op. 5 (klarinet, hoorn) – Zes aria's uit Die Zauberflöte (twee klarinetten) - Potpourri op aria's van Paisiello (blaasoctet)

Italian Classical Consort o.l.v. Luigi Magistrelli
Brilliant Classics 96305 • 70' •
Opname: okt. 2020, Villa Borromeo in Cesano Moderno (I)

Marengo: de volgers van het nieuws over criminaliteit kennen de naam onderhand wel. Het verwijst naar een gerechtelijk proces en naar een stofsoort, maar níet naar de in Piëmonte in Italië gelegen plaats Marengo, waar Napoleon op 14 juni 1800 ternauwernood een bloederige overwinning behaalde op de Oostenrijkers. We hebben er in ieder geval het gerecht 'Kip Marengo' aan te danken, dat Napoleons kok ter plaatse tijdens de slag had bereid en nog steeds in de Franse kookboeken is terug te vinden. Maar de gebeurtenis – de slag, niet het hapje, dat begrijpt u - gaf ook muzikale inspiratie: Puccini's opera Tosca speelt exact tijdens de dag van die strijd en zorgt voor een belangwekkend politieke motief in het theaterdrama.

Maar ook de Duitse componist Georg Friedrich Fuchs (1752-1821) vond het onderwerp een compositie waard: La bataille de Marengo is een 'musique militaire' voor blaasorkest, opgedragen aan de winnaar. Voor Fuchs was dat eigenlijk niet meer dan logisch: hij bracht een groot deel van zijn muzikale carrière door bij militaire orkesten In Duitsland en Frankrijk, als orkestleider en muziekdocent. Maar Fuchs schreef behalve militaire blaasmuziek ook behoorlijk veel kamermuziek in zonderlinge combinaties. Dat had te maken met zijn instrumentale begaafdheid op zowel de klarinet als de fagot én de hoorn. Het Italian Classical Consort heeft zich ontfermd over een aantal van deze werken; helaas wordt in het boekje van het cd-album niet vermeld in hoeverre we hier te maken hebben met cd-premières, maar de kans is groot dat het meeste nooit eerder is opgenomen.

Fuchs was een creatieve componist die de mogelijkheden van de toenmalige instrumenten optimaal wist uit te buiten. Zijn klassieke stijl is degelijk te noemen, maar opvallend lichtvoetig en verfijnd in de harmonische wendingen. Kleurstelling is ook belangrijk: Trio nr. 5 voor twee klarinetten en fagot komt veel completer over dan het arrangement voor drie klarinetten van Trio nr. 3, oorspronkelijk voor de eerdergenoemde combinatie geschreven. Voor een deel is dat ook toe te schrijven aan de uitvoering, die keurig en tegelijk wat braaf genoemd mag worden. Behoorlijk luchtverlies in luide passages is daarbij een smetje op het klankbeeld.

Muzikaal leider en klarinettist Luigi Magistrelli voert letterlijk de boventoon, beheerst en afgewerkt in zijn frasering, tegelijk niet al te fantasierijk en creatief met de dramatische mogelijkheden in de partituren. Denkelijk zijn de andere klarinettisten allen leerlingen van hem; je leraar overstemmen is niet netjes...

Zonderling is de combinatie van instrumenten in Trio nr. 2, waarin de viool afwisselend een melodie- of lage begeleidingsfunctie heeft. Fuchs durfde in het arrangement van aria's uit Die Zauberflöte van Mozart ook wat eigen harmonische ideeën toe te voegen. Die komen wel uit de verf, maar verder mist deze uitvoering enige theatraliteit. Ronduit spannend is de samenklank in de Paisiello-potpourri voor acht blazers. Het collectief onder leiding van Magistrelli realiseert in dit werk ook de meest interessante uitvoering van alle werken.

Kortweg is dit een album met prettige luistermuziek, die menig (amateur-)blazer na beluistering direct kan verleiden om ook eens te gaan neuzen in het vele goed speelbare repertoire van Fuchs.